چای ترکی (Çay)، یک نوشیدنی گرم و معطر است. این نوشیدنی به اندازه قهوه ترک طرفدار دارد و در تمام نقاط این کشور دیده می‌شود. به هر جای ترکیه که سفر کنید، می‌توانید نام چای ترکی را در منوی کافه‌ها و چایخانه‌های آن ببینید. چای ترکی یک نوشیدنی ملی است. این نوشیدنی از برگ‌های چای که در دامنه‌های کوهستانی سرسبز و شیب‌دار ساحل شرقی دریای سیاه می‌رویند، تهیه می‌شود.
برای تهیه چای ترکی به طور سنتی، برگ‌های چای را درون یک ظرف کوچک می‌ریزند و مقداری آب جوش به آن اضافه می‌کنند. قوری چای را بر روی سماور قرار می‌دهند تا دم بکشد و رنگ پیدا کند. چای ترکی پس از دم کشیدن درون استکان‌های کوچک کمر باریک ریخته می‌شود. مقداری چای پر رنگ درون استکان می‌ریزند و مابقی استکان را با آب جوش پر می‌کنند تا به رنگ دلخواه برسد. در این مقاله به معرفی چای ترکی می‌پردازیم و اطلاعاتی در مورد تاریخچه و خواص آن در اختیارتان قرار می‌دهیم.
تاریخچه چای ترکی
چای یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های ترکی است. ترکیه یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان چای در جهان است و رتبه پنجم را دارد. مردم ترکیه مانند ما ایرانی‌ها، در مهمانی‌ها و مجالس خود چای سرو می‌کنند. فرقی نمی‌کند در تابستان به مهمانی بروید یا در زمستان. در هر حال از چای به عنوان اولین نوشیدنی از شما پذیرایی می‌شود. چای جایگاه خاصی در فرهنگ ترک دارد و از آن به عنوان یک گیاه دارویی نیز استفاده می‌شود.
چای برای اولین بار توسط بازرگانان جاده ابریشم در قرن پنجم به ترکیه راه یافت. این گیاه از چین وارد می‌شد و یکی از محصولات مبادلاتی بین دو کشور بود. نوشیدن چای در ترکیه از سال 1923 و پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی آغاز گردید. اغلب ترک‌ها در آن زمان قهوه مصرف میکردند. پس از سقوط امپراتوری، واردات قهوه کم شد و قیمت آن به شدت افزایش یافت.
این باعث شد تا ترک‌ها به سمت چای روی آورند و آن را جایگزین قهوه کنند. در سال 1912 کشت چای برای اولین بار و به صورت آزمایشی در ترکیه آغاز گردید. رئیس اتاق کشاورزی استان‌های ریزه، آرتوین، اردهان و باتومی در گرجستان را برای کشت چای در نظر گرفت. کشت چای تنها در باتومی به ثمر رسید و در استان‌های ترکیه با شکست مواجه شد. تحقیقات گسترده‌ای در مورد این موضوع آغاز گردید. در سال 1924 تکنیک‌های مختلف هرس کردن، کوددهی گیاه و … بر روی برگ‌های چای مورد بررسی قرار گرفت و مجداد کشت محصول آغاز شد.
از سال 1939 تا 1945 چای به صورت گسترده در ترکیه کشت گردید و به یکی از مهم‌ترین محصولات این کشور تبدیل شد. در طول دهه 1950، دولت ترکیه و ادارات وابسته، به پتانسیل کشت چای در استان‌های اطراف دریای سیاه پی بردند و از این محصول حمایت کردند. صنعت تولید چای در ترکیه جایگاه ویژهای پیدا کرد و در دستور کار قرار گرفت. تولید چای در این کشور روزبروز افزایش یافت و به یک صنعت بزرگ و مهم تبدیل شد. در سال 1970 تولید چای مدرنیزه گردید و دولت استانداردهایی را برای آن تعریف کرد و چای به یکی از محصولات صادراتی ترکیه تبدیل شد.
در حال حاضر چای بخش مهمی از فرهنگ این کشور محسوب می‌شود و یکی از رایج‌ترین نوشیدنی‌های گرم در ترکیه می‌باشد. دم کردن و سرو چای نیز روش و آداب و رسوم خاص خود را دارد. ترک‌ها چای را در یک لیوان کوچک به شکل لاله با لبه‌های طلایی سرو می‌کنند و در کنار آن چند حبه قند نیز قرار می‌دهند. چای در تمامی خانه‌ها و مغازه‌ها وجود دارد و از آن برای پذیرایی از مهمان استفاده می‌شود.
چای ترکی یکی از مهم‌ترین بخشهای صبحانه ترکی می‌باشد و به عنوان نوشیدنی اصلی در کنار گزینه‌هایی چون پنیر، گوجه، خیار، مربا و … قرار می‌گیرد. چای ترکی خستگی را برطرف می‌کند و در زمان استراحت در محل کار و ادارات سرو می‌شود. چای در کنار شیرینی، بیسکوییت، کیک و … به عنوان یک عصرانه در نظر گرفته می‌شود.
جدول زمانبندی تهیه چای ترکی
| زمان آماده سازی | 15 دقیقه |
| زمان پخت | 10 دقیقه |
| زمان اضافی | 5 دقیقه |
| مجموع زمان | 30 دقیقه |
| تعداد سرو | 4 نفر |
| مقدار سرو | یک لیوان |
مواد اولیه برای تهیه چای ترکی
چای خشک 2 قاشق چای‌خوری
آب جوش 4 لیوان
آموزش مراحل تهیه چای ترکی
دم کردن چای ترکی با چای ما ایرانی‌ها تفاوت چندانی ندارد. برای تهیه چای ترکی، چای خشک را در قوری می‌ریزند و به آن کمی آب جوش اضافه می‌کنند.
قوری حاوی چای ترکی بر روی یک کتری در حال جوش یا سماور قرار داده می‌شود تا چای دم بکشد و رنگ پیدا کند. نوشیدنی های لاغری خانگی گیاهی بیش از 10 نوع بسیار خواندنی است.
مرحله اول: جوش آوردن آب
برای تهیه چای ترکی به یک کتری و قوری نیاز دارید. کتری را پر از آب کنید و بر روی اجاق دهید تا جوش بیاید.
مرحله دوم: دم کردن چای
قوری را بردارید و برگ چای را در آن بریزید. سپس مقداری از آب جوش را به آن اضافه کنید. قوری را بر روی کتری قرار دهید و اجازه دهید به مدت 10 دقیقه بر روی آن بماند تا دم بکشد.
مرحله سوم: سرو چای
لیوان‌های چای را آماده کنید. به اندازه یک سوم هر لیوان چای ترکی دم کرده بریزید و بقیه آن را با آب جوش پر کنید. میزان چای و آب جوش به سلیقه شما بستگی دارد. اگر دوست دارید چای کم رنگ‌تری داشته باشید، میزان آب جوش را بیشتر کنید.
چای ترکی را می‌توانید در کنار شکر یا قند سرو کنید و اگر در وعده عصرانه میل می‌کنید، در کنار آن شیرینی، بیسکوییت، کیک و … قرار دهید.
نکات مهم در تهیه چای ترکی
مهم‌ترین نکته برای تهیه چای ترکی، داشتن چای مرغوب است. درست کردن چای کار سختی نیست! اگر می‌خواهید چای خوش‌عطر و طعمی داشته باشید، باید چای مرغوبی را برای دم کردن انتخاب کنید.
بهترین جنس ظرف برای دم کردن چای ترکی، قوری چینی است. قوری چینی تغییری در طعم چای ایجاد نمی‌کند و مزه آن را همان‌طور که هست، نگه می‌دارد.
آب نیز از جمله مواردی است که بر روی طعم چای تأثیر می‌گذارد. آبی که حاوی آهک باشد تغییر زیادی در طعم چای ایجاد می‌کند.
هرگز قوری چای را به طور مستقیم روی شعله قرار ندهید. چای ترکی باید به طور غیر مستقیم و با بخار دم بکشد، در غیر این صورت عطر و طعم چای تغییر می‌کند و خراب می‌شود.
تصاویر این چای ترکی خوشمزه را از پیج خوب اینستاگرامی niliistanbul برداشته شده است.
خواص چای ترکی
چای ترکی یک نوشیدنی گیاهی است. این نوشیدنی ارزش غذایی بالایی دارد و دارای مزایای فراوانی می‌باشد. از جمله مزایای چای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
پلی‌فنول‌های موجود در چای از ابتلا به سرطان جلوگیری کرده و در کاهش رشد و پیشرفت سلول‌های سرطانی تأثیر دارند.
چای حاوی نوعی آنتی‌اکسیدان با نام فلاونوئید می‌باشد. این آنتی‌اکسیدان برای سلامتی قلب بسیار مفید بوده و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش می‌شود. مصرف روزانه چای از فشار خون و کلسترول بالا پیشگیری می‌کند و سطح گلیسیرید خون را نیز کاهش می‌دهد.
تانن و پلی‌فنول‌های موجود در چای برای سلامتی دهان و دندان مفید هستند. این مواد از رشد باکتری‌هایی که موجب پوسیدگی دندان می‌شوند، جلوگیری می‌کنند و بوی بد دهان را نیز کاهش می‌دهند.
چای به هضم بهتر غذا کمک می‌کند و باعث بهبود بیماری‌های مربوط به معده و روده می‌گردد. علاوه بر این، چای خواص ضد میکروبی و ضد باکتریایی نیز دارد و باکتریهای روده را از بین میبرد و از این طریق عملکرد دستگاه گوارش را بهبود می‌بخشد.
فشار خون بالا یکی از مهم‌ترین دلایل ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی است. فشار خون بالا خطر ابتلا به حملات قلبی و سکته مغزی را افزایش می‌دهد و باعث از دست دادن بینایی می‌گردد. مصرف منظم چای فشار خون را کاهش داده و از بروز این مشکلات جلوگیری می‌کند.
چای ترکی حاوی کافئین و نوعی اسید آمینه با نام تیانین می‌باشد. این مواد به افزایش تمرکز مغز کمک می‌کنند و میزان انرژی بدن را نیز بهبود می‌بخشند.
تقویت سیستم ایمنی بدن یکی دیگر از فواید چای محسوب می‌شود. تانن‌های موجود در چای خواص ضد ویروسی دارند و می‌توانند با ویروس‌هایی مانند آنفولانزا مبارزه کنند.
چای میزان کلسترول بد خون را نیز کاهش می‌دهد و باعث دفع آن‌ها از طریق کبد می‌شود. در نتیجه مشکلات ناشی از افزایش کلسترول در بدن، مانند نارسایی قلبی یا سکته مغزی کاهش می‌یابد.
مصرف چای خطر ابتلا به دیابت نوع دوم را نیز کاهش می‌دهد. اگر به طور منظم به صورت روزانه چای مصرف کنید، از ابتلا به این بیماری در امان خواهید بود.
چای دارای نوعی آنتی‌اکسیدان با نام فیتوکمیکال می‌باشد. این آنتی‌اکسیدان به تقویت استخوان‌ها کمک می‌کنند و خطر ابتلا به بیماری‌های التهابی را کاهش می‌دهد.
چای یک نوشیدنی آرام بخش است. اگر در روز استرس و تنش زیادی دارید، با نوشیدنی چای می‌توانید استرس خود را کاهش دهید و به آرامش برسید.
نوشیدن منظم چای ترکی برای لاغری نیز توصیه می‌شود. فلاونوئیدهای موجود در چای آنزیم لیپاز در بدن را افزایش می‌دهند. این آنزیم به هضم چربی‌ها کمک می‌کند و باعث افزایش متابولیسم بدن می‌گردد. در نتیجه چربی‌های بدن راحت‌تر دفع شده و وزن کاهش می‌یابد.
نوشیدن چای ترکی به همراه نبات، مشکلات گوارشی را کاهش می‌دهد و باعث درمان اسهال خفیف می‌شود.
